HM MEDYA

Bir asırdan uzun bir süre denizlerdeki tek hakim güç konumunda olan ABD donanmasına karşı güçlü ve iddialı bir rakip olarak çıkan Çin donanması Tip 003 olarak adlandırılan 80.000 tonluk uçak gemisi Fujian (18)'ı 5 Kasım 2025 tarihinde envanterine kattı. Jiangnan tersanesinde inşasına başlanan uçak gemisi 17 Haziran 2022'de denize indirildi. İlk deniz denemesi 1 Mayıs 2024'te gerçekleştirildi. Sekiz yıl süren tasarım ve inşa aşamasından sonra Çin Donanması'nın en büyük gemisi göreve hazır hale getirildi.

Çin Halk Kurtuluş Ordusu Donanması (PLAN) Fujian uçak gemisini hizmete sokmasıyla resmen uçak gemisi ve donanma havacılığı alanında yeni bir döneme girdi. Fujian, PLAN’ın elektromanyetik mancınık sistemiyle donatılmış ilk gemisidir. Bu özelliğiyle Çin Donanması, elektromanyetik (EM) tip mancınıklarla donatılmış uçak gemisi kullanan ABD’den sonra ikinci donanma olmuştur. Bu sistem daha önce yalnızca ABD'nin USS Gerald R Ford uçak gemisinde bulunuyordu. Gemideki gelişmiş Elektromanyetik Uçak Fırlatma Sistemi (EMALS), daha fazla yük ve yakıt taşıyan uçakları daha yüksek bir hızda fırlatabilmesine olanak tanıyor.

Fujian'ın tam yük kapasitesi yaklaşık 80.000 ila 85.000 ton olarak değerlendiriliyor. Bu, İngiltere'nin Queen Elizabeth sınıfı ve Fransa'nın Charles de Gaulle sınıfından daha büyük, ancak 100.000 tona yakın olan ABD'nin Ford sınıfından daha küçük anlamına geliyor. Uçuş güvertesi, yaklaşık 90 metrelik üç mancınık, iki sancak uçak asansörü ve genişletilmiş bir hangarı bir araya getiriyor. 320 metre uzunluğundaki gemi 31+ knot hıza ulaşabiliyor.

Çin, ilk iki uçak gemisiyle önemli bir operasyonel deneyim kazandı. Ancak Fujian, Kuznetsov tipi STOBAR uçak gemilerine göre daha da gelişmiş ve önemli bir teknolojik ilerlemeyi temsil ediyor. Bu nedenle, yeni uçak gemisi önümüzdeki birkaç yıl boyunca tam operasyonel kapasiteye ulaşmak için testlere devam edecek.

Gemide birkaç yeni teknoloji kullanmanın yanı sıra, uçak gemisi temel olarak daha gelişmiş bir hava filosu da işletecektir.

60’ın üzerinde hava aracının konuşlanacağı gemide, J-15T çok rollü savaş uçağı, J-15DT elektronik savaş uçağı, J-35 yeni nesil savaş uçağı, KJ-600 hava erken uyarı uçağı ve Z-20 deniz helikopteri yer alacaktır. Özellikle bu üç ana uçak, önceki iki uçak gemisi Liaoning ve Shandong'a göre yetenek açısından Çin donanmasına büyük bir teknolojik sıçrama kazandıracak. Bu durum Çin Donanması'na operasyonel menzil, yük kapasitesi ve farkındalık açısından büyük bir kazanım sağlayacak.

Yeni teknolojiyi sahaya sürmenin yanı sıra, daha çeşitli hava filosu, PLAN'ın Pasifik Okyanusu ve komşu bölgelere daha fazla bir güç ve hızda ulaşma hedefini de göstermektedir. Fujian, önemli bir eğitim kapasitesine de sahip olacak. Gemi, bu yeni silah sistemlerinin kullanımı konusunda PLAN deniz havacılığının daha da büyümesine ve olgunlaşmasına katkı sağlayacaktır.

Çin'in daha fazla uçak gemisi inşa edip etmeyeceği değil, ne zaman inşa edeceği sorusu gündemde. Dördüncü gemi, daha önce Liaoning ve Shandong gemilerinin inşasını tamamlayan Dalian'daki aynı adlı tersanede inşa ediliyor.

İnşaatın çok erken aşamada olması ve Çinli yetkililerin bu konu hakkında çok az bilgi vermesi nedeniyle, geminin varlığı kesin olarak kanıtlanabilmiş değil. Fujian'ın inşaat hızı göz önüne alındığında, teorik olarak Type 004 olarak adlandırılan geminin kesin özellikleri hakkında daha fazla bilginin 2026 yılında ortaya çıkması muhtemeldir.

Şu an için, Fujian uçak gemisinin aktif filoya katılması, Çin Donanması'nın gerçek bir açık deniz gücü haline geldiğini gösteriyor. Çin Donanması, hem işletilen uçak gemisi sayısı hem de deniz havacılığının operasyonel kapasitesi açısından ABD'den sonra ikinci sırada yer alıyor. Bu durum, PLAN'ın yirmi yıllık hızlı modernizasyon sürecinde en önemli dönüm noktasıdır.

Fujian, Çin’in 2035 yılına kadar ordusunu modernize etme ve yüzyıl ortasında “dünya standartlarında bir askeri güce” ulaşma hedefinin ve denizlerde ve okyanus ötesi bölgelerde askeri varlık gösterme kapasitesini artırma stratejisinin kritik bir parçası olarak değerlendiriliyor.