HM MEDYA

İsrailli savunma şirketi Elbit Systems Fas'a 36 adet ATMOS 2000 155 mm tekerlekli kundağı motorlu obüs tedarik etmek üzere bir sözleşme imzaladı. Bu karar, Fas'a CAESAR obüsleri tedarik eden ancak operasyonel zorluklarla karşılaşan ve nihayetinde değiştirilmesine yol açan KNDS Fransa için önemli bir başarısızlığa işaret ediyor.

Fas Kraliyet Silahlı Kuvvetleri (FAR), ilk olarak 2020'de sipariş edilen ve 2022'de bir kısmı teslim edilen CAESAR sistemiyle ilgili sürekli teknik sorunlar yaşadı. Faslı yetkililer tarafından hazırlanan raporlarda, KNDS France'ın sorunları giderme çabalarına rağmen Fransız yapımı topçu birliklerinden bazılarının kullanılamaz durumda olduğu belirtiliyor.

Fransa ilave CAESAR obüsleri için yeni bir sipariş bekliyordu. Ancak gecikmeler ve çözülemeyen sorunlar nedeniyle hayal kırıklığına uğrayan Fas, bir alternatif arayışına girdi ve Elbit Systems'in ATMOS 2000'ini en iyi çözüm olarak değerlendirdi. Çek yapımı Tatra kamyonlarına monte edilen İsrail sistemi, hem teknik güvenilirlik hem de operasyonel esneklik açısından CAESAR'dan daha iyi performans göstererek tercih edilmesini sağladı.

Konuyla ilgili olarak Fransız basınında yer alan haberlere göre, Fas'ın KNDS Fransa'dan topçu arızalarına cevaben bir iyileştirme beklediği ve bu talebin yerine getirilmediği için anlaşmanın ticari sonuçlarının olacağı belirtildi. Öte yandan haberlerde, bu başarısızlığın, İsrailli firma Elbit Systems'e sözleşmeyi güvence altına alma fırsatı sunduğu ve Fransa'nın Fas'ın savunma pazarındaki konumunu daha da zora soktuğu bilgisine yer verildi.

Bu tedarik değişikliği İsrailli ve Fransız savunma üreticileri arasında artan rekabeti gözler önüne sermekle kalmıyor, aynı zamanda Elbit Systems'in Fas'taki varlığını da güçlendiriyor. Stockholm Uluslararası Barış Araştırmaları Enstitüsü'ne (SIPRI) göre İsrail şu anda Fas'ın en büyük üçüncü silah tedarikçisi konumunda ve bu ülkenin askeri ithalatının %11'ini oluşturuyor.

Fas ve İsrail, 2020'de resmi diplomatik ilişkiler kurduklarından bu yana savunma işbirliklerini önemli ölçüde artırdılar. İki ülke 2021 yılında savunma sözleşmeleri, istihbarat paylaşımı ve ortak askeri projeler için kapıyı açan bir Savunma Mutabakat Zaptı (MoU) imzaladı. En dikkat çekici anlaşmalar arasında Fas'ın 2023 yılında İsrail'in Barak MX hava ve füze savunma sistemini satın alarak hava savunma ağını önemli ölçüde güçlendiren 500 milyon dolarlık anlaşması yer alıyor. Ayrıca Fas, 20 adet İsrail EL/M-2032 radar sistemini F-5E savaş uçaklarına entegre ederek havadan havaya savaş kabiliyetlerini arttırdı. Fas Kraliyet Silahlı Kuvvetleri ayrıca Barak-MX füze savunma paketinin bir parçası olan 75 adet Barak-LRAD uzun menzilli hava savunma sistemi satın alarak hava savunmasını kuvvetlendirmiştir.

İsrail askeri teçhizatının küresel savunma pazarındaki artan varlığı giderek daha belirgin hale geliyor ve genellikle Fransa da dahil olmak üzere Avrupalı savunma üreticileriyle doğrudan rekabet ediyor. Son on yılda İsrail, Avrupa ve Amerikan sistemlerine güvenilir alternatifler arayan ülkelere hitap eden modern, savaşta kendini kanıtlamış teknoloji sunarak stratejik anlaşmalar yoluyla savunma ihracatını genişletti. Buna karşılık Fransa, teslimatlarda gecikmeler, karmaşık siyasi koşullar ve bazı savunma ürünlerine yönelik müşteri memnuniyetsizliği ile karşı karşıya kalarak etkisini sürdürmekte zorlandı. Fas'ın Fransız CAESAR'dan İsrail ATMOS 2000'e geçişi bu eğilimin en iyi örneğidir ve Afrika ve Asya gibi bölgelerde İsrail topçu sistemlerine yönelik artan tercihi göstermektedir.

ATMOS 2000

ATMOS, Elbit Systems’in iştiraki olan Soltam Systems tarafından tasarlanan ve üretilen 155 mm tekerlekli ve kundağı motorlu bir obüs sistemidir. 

ATMOS, 8×8 ve 6×6 askeri kamyon şasisine monte edilmesiyle artırılmış hareket kabiliyeti ve NATO standardı 155 mm mühimmatla uyumluluğuyla dikkat çekiyor. Tam otomatik bir yükleme ve yerleştirme sistemine sahip olan ATMOS, seri modda 15 saniyede üç mermi ya da bir saat boyunca dakikada iki mermi atış yapabiliyor. ATMOS, genişletilmiş menzilli ERFB-BB mühimmatı ile 41 kilometreye kadar uzaktaki hedefleri ateş altına alabiliyor.

ATMOS, atışa hazırlık, ateş idaresi ve atış kontrol işlemlerinin bilgisayar yardımıyla yerine getirilmesi ve diğer ateş destek unsurlarına sayısal entegrasyonunu sağlayan bilgisayarlı Gelişmiş Atış Kontrol Sistemine (AFCS), navigasyon ve hedef belirleme sistemine sahiptir.

52 kalibrelik versiyonunda 9,5 metre uzunluğa ve 23.000 kg ağırlığa sahip ATMOS 2000, ateş gücü, operasyonel ve taktik hareket kabiliyeti, düşük operasyon, bakım ve idame maliyetleri ile kullanıcısına avantaj sağlıyor. 

Sistem, Azerbaycan, Botsvana, Danimarka, Kamerun, Kolombiya, Filipinler, Romanya, Tayland, Uganda ve Zambiya gibi birçok ülke tarafından tercih edildi.